Đầu Thai và Luân Hồi

Đầu thai

Có người hỏi tôi có tin chuyện “đầu thai” hay không. Câu trả lời của tôi là "Tôi không biết".

Trước hết, có những giả thuyết dựa trên nguyên lý bảo toàn năng lượng để cố gắng giải thích một phần nào về cái gọi là “linh hồn”. Nếu dựa vào đó thì chuyện đầu thai có thể xảy ra hoặc không xảy ra tùy vào những điều kiện và nghi vấn nằm trong giả thuyết trên.

Các giả thuyết về linh hồn nầy nói chung cho rằng mỗi người được cấu tạo bởi 2 phần: vật chất và phi vật chất. Phần vật chất là thể xác và phần phi vật chất là cái được gọi là “linh hồn”. Nếu dựa theo nguyên lý bảo toàn năng lượng thì sau khi một người chết đi, phần năng lượng phi vật chất của họ rất có thể tuy đã rời thân xác nhưng vẫn còn tồn tại đâu đó.

Vài điều kiện và nghi vấn chính dính liền với giả thuyết trên là:

1/ Không ai có thể xác định rằng cái khối năng lượng “linh hồn” nầy có còn chứa đầy đủ tri thức cũng như đặc tính cá nhân của một người trước khi chết để còn nhận biết nó là ai hay những điều gì đang xảy ra chung quanh nó hay không.

2/ Và ngay cả nếu điều kiện ở trên có xảy ra đi nữa thì cũng không ai có thể xác định rằng khối năng lương nầy sẽ bền vững bao nhiêu và bao lâu. Rất có thể là sau khi rời khỏi thân xác thì vì không có gì kềm giữ khối năng lượng nầy lại, nó sẽ bị phân tán ra và tan loảng dần trong vũ trụ; tri thức và những đặc tính cá nhân của cá thể nầy do đó cũng bị phai mờ dần và rồi biến mất. Không ai có thể xác định khoảng thời gian nầy là bao lâu: ngay tức khắc sau khi chết hay 3 ngày hay 100 ngày, v.v. sau đó?

3/ Hơn nữa, ngay cả nếu như linh hồn của một người còn tồn tại lâu đủ sau khi chết đi nữa thì cũng không có gì cho biết rằng nó có thể có khả năng hay cơ hội để được tái sinh dưới một hình dạng khác hay chuyển biến sang thành một cá thể khác.

Nói cách khác, theo tôi thì cần phải biết rõ tất cả những vấn đề trên trước khi có thể xác định rằng việc "đầu thai" có xảy ra hay không.

Tôi có đọc qua nhiều mẩu chuyện “chứng minh” là chuyện đầu thai đã xảy ra. Thí dụ như về đứa bé tự xưng mình là hiện thân của một người quá vãng đã từng sống ở một nơi xa lạ mà đứa bé đó chưa bao giờ đặt chân đến; đứa bé có thể kể chính xác nhiều chi tiết cá nhân của người chết và diễn tả tĩ mĩ căn nhà mà người ấy từng sống.

Tôi không có giả thuyết nào có thể giải thích được những hiện tượng đó, nếu những hiện tượng đó có thật.

Tôi không thể khẳng định rằng hiện tượng “đầu thai” là không có thật. Tôi không thể cho là tất cả các câu chuyện nầy đều có thể giả mạo. Tuy vậy tôi tin rằng có rất nhiều trường hợp mà toàn bộ câu chuyện đã được giàn cảnh tinh vi bởi thân hữu của nhân vật chính.

Tôi không biết có bao nhiêu trường hợp giả mạo. Tôi cũng không biết có phải tất cả mọi câu chuyện trên đều là giả mạo hay ít nhất được thêu dệt, thêm thắt ít nhiều hay không.

Phần lớn những vụ giả mạo trong vấn đề nầy là để vụ lợi. Hầu hết các mẩu chuyện nầy đều xảy ra ở một vùng quê hẻo lánh hay một thôn tỉnh vô danh nào đó. Nếu một sự kiện ly kỳ loại nầy xảy ra ở những nơi như vậy thì số du khách tò mò đến thăm viếng sẽ mang lại địa phương và các người trong cuộc những lợi tức không nhỏ.

Đã có nhiều người điều tra về các mẩu chuyện loại nầy. Tuy vậy các bài tường trình của họ (mà tôi đã đọc qua) vẫn không đủ sức thuyết phục để tôi có thể chấp nhận hoàn toàn mọi thứ mà không có một chút ngờ vực nào.

Nói chung cho đến nay không có bằng chứng gì khách quan và rõ ràng đủ để làm tôi tin rằng những chuyện về đầu thai đó đã có xảy ra. Và ngay cả nếu những câu chuyện đó đã có thật sự xảy ra đi nữa thì cũng không có gì chứng minh rằng đây là một quy luật chung cho tất cả mọi người.

Vì lý do nầy, tôi xem chuyện “đầu thai” chỉ có thể là một “giả thuyết” chớ không phải là một “định luật” đáng tin cậy đủ để được áp dụng vào đời sống thực tế.

Luân hồi

Lý thuyết về luân hồi gắn liền với lý thuyết về đầu thai.

Luân hồi là một khái niệm nói về sự luân chuyển của việc sinh ra, sống, rồi chết đi để rồi tái sinh trở lại, sống, rồi chết đi nữa vòng vòng mãi không bao giờ dứt.

Như đã nói ở trên, tôi cũng không có đủ dữ kiện và kiến thức về các vấn đề nầy để khẳng định hay phủ nhận tất cả mọi trường hợp. Nói cách khác, tôi vẫn có nhiều nghi vấn chưa được giải đáp ổn thỏa. Phần lớn có lẽ là vì tôi chưa bao giờ bỏ công ra thật sự tìm tòi, nghiên cứu về hiện tượng nầy.

Những nghi vấn của tôi về vấn đề "luân hồi" cũng tương tự như những nghi vấn đã nói ở trên về vấn đề "đầu thai". Hiện tượng nầy có thật sự xảy ra hay không? Nếu có thì có xảy ra trong tất cả mọi trường hợp, cho tất cả mọi người hay không? Ngay cả nếu việc “đầu thai” có thật thì việc “luân hồi” có thật hay không? Nếu có thật thì nó áp dụng cho tất cả mọi người hay không? Nó làm việc ra sao? Mỗi người có sự lựa chọn trong việc đầu thai đi đâu hay không? v.v. và v.v. 

Như đã nói, các khái niệm về “luân hồi”, “đầu thai”, “nghiệp quả”, v.v. đều liên quan và hoạt động chung với nhau. Có những lý thuyết dùng năng lượng học, nhiệt động học, v.v. để giải thích các khái niệm nầy.  Các lý thuyết nầy rất có thể không hoàn hảo và theo tôi có vẻ có phần đơn giản quá. 

Như đã nói, có thể dùng định luật bảo toàn năng lượng để cho thấy sự khả dĩ hiện hữu của linh hồn. Và sau đó thì Định Luật Thứ Hai của nhiệt động học có thể dùng để gián tiếp xác định việc sự sống thành tựu rồi tan biến. Tôi xin nói rõ hơn một chút về lý thuyết nầy. 

Định Luật Thứ Hai của nhiệt động học cho rằng mọi hệ thống năng lượng trong vũ trụ đều có khuynh hướng tự biến đổi từ trạng thái có trật tự cao xuống dần thành có trật tự thấp. Một con người khi còn sống là một hệ thống (năng lượng) có trật tự cao; khi một người chết thì linh hồn tách rời khỏi thể xác: đó là một hệ thống (năng lượng) có trật tự thấp hơn. Cái tử thi cũng là một hệ thống từ từ phân hủy và tan rã ra: trật tự cao biến đổi thành thấp. 

Tuy vậy, Định Luật Thứ Hai của nhiệt động học cũng đưa đến một số câu hỏi chưa được giải đáp thỏa đáng; thí dụ như:

1/ Ngay cả nếu cái gọi là “linh hồn” là một hệ thống, giả dụ như có thể hiện hữu độc lập một phần nào, nhưng theo Định Luật Thứ Hai của nhiệt động học thì rồi cũng sẽ phải từ từ tiêu tan đi; và nếu như vậy thì linh hồn không vĩnh cửu hay sao?

2/ Khi linh hồn của một người biến đổi thành linh hồn của một cá thể khác, nó phải cần năng lượng để làm việc đó. Khi linh hồn “mới” muốn kết hợp vào một thân xác “mới”, đó là trường hợp một hệ thống có trật tự thấp đang biến đổi thành một hệ thống có trật tự cao; nó cũng cần năng lượng để làm việc đó. Vấn đề cần giải thích ở đây là những năng lượng cần thiết đó từ đâu mà có?

3/ Nếu cho rằng những năng lượng cần thiết để một linh hồn có thể kết hợp được với một thân xác mới đến từ vũ trụ thì điều gì cho phép (hay dẫn đến) sự di chuyển năng lượng từ một hệ thống (bao la như vũ trụ) đến một hệ thống khác (bé nhỏ như một cá thể)? v.v. 

Thật ra thì tôi có cảm tưởng cách nhìn nầy có phần đơn giản quá. Đó là vì nói chung thì hầu như bất cứ sự kiện hay hiện tượng nào trên đời cũng có thể được giải thích (ít nhất là một phần nào) bằng một giả thuyết hay định luật nào đó. Ở đây các lý thuyết nầy đang dùng những định luật khoa học có phạm vi rất tổng quát để cố giải thích cho những hiện tượng không kiểm chứng được. 

Đối với tôi thì chuyện “đầu thai” và “luân hồi” không quan trọng lắm. Tôi sống cho kiếp sống hiện tại. Nếu thật sự có chuyện đầu thai thì tốt, còn không thì cũng không sao. Tôi không lo sợ về chuyện nhân quả, tôi cũng không quan tâm lắm đến chuyện luân hồi. 

Tôi nói “nếu thật sự có chuyện đầu thai thì tốt” vì nếu vậy thì có sự sống còn tiếp diễn sau khi chết. Chinh phục được cái chết là nỗi ước vọng lớn nhất của loài người từ thời hồng thủy. Tôi cũng chỉ là một thành viên của nhân loại, sự sống rất quý báu và tuyệt vời đối với tôi. Tuy nhiên tôi không vì thế mà tự dối gạt tôi với cái ảo tưởng của sự sống vĩnh cửu nếu tôn phục một thần linh nào đó.

Tương tự, những cái gọi là "bằng chứng" cho vấn đề luân hồi cho đến nay theo tôi cũng chỉ rất mơ hồ nên tôi không thể nào dựa vào nó để làm nguyên tắc trong đời sống hàng ngày. 

Điều tôi than phiền nhất về nhiều tông phái Phật giáo là việc họ giảng dạy về các khái niệm đầu thai và luân hồi giống như những định luật khoa học tự nhiên trong khi họ không hề có một bằng cớ khách quan nào có thể kiểm chứng được.

Cập nhật: 6/2013